Netflix przygotowuje się do premiery produkcji, która stanowi kamień milowy w katalogu treści nordyckich: dramatu kostiumowego zatytułowanego „Zmiana”. Serial, znany na arenie międzynarodowej jako „The New Force”, a w rodzinnej Szwecji jako „Skiftet”, to nie tylko nowy dodatek do platformy, ale także jej pierwsze wejście w świat szwedzkiego dramatu kostiumowego, rozszerzające ofertę poza uznany gatunek „Nordic Noir”.
Fabuła, osadzona w Szwecji lat 50. i wyraźnie „inspirowana prawdziwymi wydarzeniami”, obiecuje głębokie zanurzenie w kluczowy moment historii społecznej kraju. Główna oś akcji rozgrywa się w 1958 roku i śledzi losy niewielkiej grupy kobiet, które jako pierwsze w Szwecji kończą szkołę policyjną i zakładają mundur. Ich nominacja daleka jest jednak od bezwarunkowego świętowania – zostają rzucone w sam środek przestępczości i chaosu społecznego tamtych czasów: do okręgu policyjnego Klara w Sztokholmie, znanego jako najbardziej konfliktowy w całym kraju.
Określenie tego serialu jako „pierwszego szwedzkiego dramatu kostiumowego” Netflixa to deklaracja intencji. Podczas gdy nordyckie produkcje platformy odniosły znaczny międzynarodowy sukces dzięki współczesnym thrillerom i dramatom młodzieżowym, ten projekt sygnalizuje dywersyfikację w kierunku terytorium o większym prestiżu historycznym i kulturowym. Podejmując temat o znaczeniu społecznym w formacie kostiumowym, Netflix nie tylko stara się przyciągnąć nową publiczność, ale także konkurować na polu produkcji, które badają i reinterpretują przełomowe momenty w historii, umacniając tym samym swoją rolę jako producent ambitnych treści globalnych.
Fabuła: Wewnętrzna walka w najniebezpieczniejszej dzielnicy Sztokholmu
Fabuła „Zmiany” rzuca swoje bohaterki do okręgu policyjnego Klara, środowiska opisywanego jako najbardziej dotknięte przestępczością w Szwecji końca lat 50. Taka sceneria od samego początku buduje atmosferę ekstremalnej presji zawodowej. Jednak oficjalny opis szybko ujawnia, że główny konflikt serialu łamie konwencje gatunku policyjnego. Prawdziwym antagonistą nie jest przestępczy półświatek, który patrolują, ale głęboko zakorzeniony patriarchalny system, który je odrzuca.
Dramatyczny rdzeń serialu skupia się na systemowym oporze, z jakim spotykają się te pionierki. Opis ich walki jest dosadny i wielowymiarowy: są wyśmiewane przez opinię publiczną, lekceważone przez media i pogardzane przez kolegów. Fabuła odchodzi od formatu „sprawy tygodnia”, aby zgłębić głębszy i bardziej uporczywy konflikt: walkę o legitymację i szacunek w świecie zawodowym zaprojektowanym przez mężczyzn i dla mężczyzn.
Szczególnie odkrywczy detal z opisu krystalizuje tę walkę w fizycznej i osobistej metaforze: „spódnice, które są zmuszone nosić, ocierają im uda jak papier ścierny”. Ten obraz przywołuje nie tylko fizyczny dyskomfort, ale także ciągłe i bolesne tarcie o normy społeczne i zawodowe, które definiują ich codzienność. Dzielnica Klara funkcjonuje jako mikrokosmos szerszych napięć społecznych epoki, przekształcając historię w dramat społeczny na tle procedur policyjnych. Główne pytanie napędzające narrację nie brzmi, kto popełnił przestępstwo, ale czy te kobiety zdołają przetrwać i odnieść sukces w obliczu przytłaczającej wrogości społeczeństwa, które jeszcze nie jest gotowe postrzegać ich jako postaci autorytetu. Prawdziwe przestępstwa badane w „Zmianie” to uprzedzenia, mizoginia i zinstytucjonalizowana dyskryminacja.
Zespół kreatywny: Talent stojący za serialem «Zmiana»
Wizja stojąca za serialem „Zmiana” spoczywa w rękach zespołu kreatywnego z udokumentowanym dorobkiem w tworzeniu autentycznych i skoncentrowanych na postaciach dramatów. Serial został stworzony przez Patrika Ehrnsta i Rojdę Sekersöz, którzy zebrali grupę talentów, których dotychczasowe doświadczenie bezpośrednio wpisuje się w tematyczne ambicje projektu.
Patrik Ehrnst pełni rolę głównego scenarzysty, kierując zespołem, w skład którego wchodzą scenarzystki Elin Randin i Antonia Pyk. Biografia zawodowa Randin podkreśla jej pasję do rozwijania „emocjonalnie autentycznych postaci, które wymykają się oczekiwaniom” – podejście kluczowe dla historii o kobietach przełamujących bariery.
Za reżyserię odpowiada duet, który dzieli spójną wizję. Rojda Sekersöz, określana jako „reżyser koncepcyjny”, reżyseruje pierwsze trzy odcinki, ustanawiając stylistyczne i narracyjne podstawy serialu. Jej zaangażowanie jest szczególnie znaczące; Sekersöz jest międzynarodowo znana z reżyserii popularnego serialu oryginalnego Netflix „Young Royals”. Ponadto jej debiutancki film fabularny, „Beyond Dreams”, zdobył liczne nagrody, w tym prestiżową nagrodę Guldbagge dla Nowego Talentu Roku, najwyższe wyróżnienie w szwedzkim kinie.
Reżyserią odcinków od 4 do 6 zajmuje się Julia Lindström, której wcześniejsza praca również obejmuje reżyserię przy „Young Royals”, co zapewnia ciągłość wizualną i tematyczną. Doświadczenie Lindström w kinie dokumentalnym i jej deklarowana „pasja do opowiadania historii z autentycznością” wzmacniają zaangażowanie projektu w historyczny i emocjonalny realizm. Za produkcję odpowiada sztokholmska firma Art & Bob.
Obsada pełna znanych i wschodzących twarzy
„Zmiana” opiera się na obsadzie, która łączy uznane szwedzkie talenty z aktorkami rozpoznawalnymi na arenie międzynarodowej, co jest strategią castingową mającą na celu przyciągnięcie zarówno lokalnej, jak i globalnej publiczności. Grupie pionierek przewodzi trio aktorek o znaczących karierach.
Na czele obsady stoi Josefin Asplund, aktorka o znaczącej pozycji poza Szwecją. Międzynarodowa publiczność rozpozna ją z roli Astrid w cenionym serialu kanału History „Wikingowie” oraz jako Pernillę Blomkvist w adaptacji Davida Finchera „Dziewczyny z tatuażem”. Jej praca w szwedzkim serialu kryminalnym „Top Dog” również wzmocniła jej pozycję.
U jej boku znajduje się Agnes Rase (znana również jako Agnes Westerlund Rase), znana z udziału w kultowym horrorze Ariego Astera „Midsommar. W biały dzień” oraz ostatnio w serialu fantasy „Ronja, córka zbójnika”.
Główne trio uzupełnia Malin Persson, aktorka o bogatej i szanowanej karierze w szwedzkim kinie i telewizji, z rolami w serialach takich jak „Wojenne losy” i „Nocne jeźdźcy”. Szczególnie interesująca jest jej wcześniejsza współpraca z reżyserką Rojdą Sekersöz przy nagradzanym filmie „Beyond Dreams”.
Obsadę uzupełnia szeroki i doświadczony zespół aktorów drugoplanowych, w tym Christopher Wagelin, Hannes Fohlin, Rasmus Luthander, Jimmy Lindström i Cilla Thorell, co wskazuje na bogaty i zaludniony świat narracyjny.
Kontekst historyczny: Rzeczywistość pionierek z 1958 roku
Stwierdzenie, że „Zmiana” jest „inspirowana prawdziwymi wydarzeniami”, opiera się na konkretnym i udokumentowanym momencie w historii Szwecji. Rok 1958 został wybrany celowo, ponieważ to właśnie wtedy odbyła się promocja pierwszych umundurowanych policjantek w Szwecji – wydarzenie, które spotkało się ze znacznymi kontrowersjami.
Kluczowe jest odróżnienie tego wydarzenia od wcześniejszej historii kobiet w szwedzkiej policji. Chociaż pierwsze kobiety, takie jak Agda Hallin, Maria Andersson i Erica Ström, zostały zatrudnione przez Szwedzką Policję już w 1908 roku, ich role były zupełnie inne. Często były to wykwalifikowane pielęgniarki, przydzielone do zadań opieki społecznej, takich jak opieka nad kobietami i dziećmi, i nie nosiły munduru ani nie posiadały autorytetu swoich męskich odpowiedników.
„Zmiana” z 1958 roku stanowiła radykalną transformację: widoczną integrację kobiet w szeregi policji patrolowej. Zapisy potwierdzają, że jedna z pierwszych absolwentek w 1958 roku, Monika Kvarngard, została przydzielona do „najgorszej dzielnicy Sztokholmu, Klarakvarteren” – tej samej scenerii pełnej presji, którą przedstawiono w serialu. Podobnie wzmianka w opisie o obowiązkowych spódnicach jest historycznie dokładna; pierwsze umundurowane kobiety nosiły strój odmienny od męskiego, co wzmacniało ich status „innych” w strukturach siłowych.
«Skiftet»: Znaczenie oryginalnego tytułu i jego tematyczne znaczenie
Podczas gdy międzynarodowe tytuły „The New Force” i „Zmiana” są bezpośrednie i sugestywne, oryginalny szwedzki tytuł, „Skiftet”, oferuje warstwę tematycznej głębi, która służy jako klucz do zrozumienia serca serialu. Słowo „Skiftet” tłumaczy się na język polski jako „zmiana”, „przemiana” lub „przełom”. Jego użycie w języku szwedzkim obejmuje zarówno zmiany na dużą skalę, takie jak „zmiana rządu” (regeringsskifte) czy „przełom wieków” (sekelskifte), jak i bardziej prozaiczne pojęcie „zmiany” w pracy (arbetsskift).
Tytuł genialnie oddaje różne warstwy transformacji, które bada narracja. Na najszerszym poziomie „Skiftet” reprezentuje monumentalną zmianę społeczną, jaką było wejście kobiet do jednego z najbardziej tradycyjnie męskich zawodów. Na poziomie instytucjonalnym odnosi się do zmiany w samej policji. Na poziomie osobistym nawiązuje do głębokiej przemiany, jakiej doświadczają bohaterki. Wreszcie, w swoim najbardziej dosłownym sensie, „Skiftet” odnosi się do codziennej zmiany policyjnej, zakotwiczając wielkie tematy społeczne w codziennej i wyczerpującej rzeczywistości pracy policji.
Premiera i dostępność
Serial zostanie udostępniony na całym świecie, zapewniając, że ta szwedzka historia dotrze do globalnej publiczności za pośrednictwem platformy streamingowej Netflix. Premiera serialu „Zmiana” na platformie Netflix odbędzie się 3 października 2025 r.